[DIESLE] Diagnostyka filtrów DPF

Postanowiłem założyć nowy temat żeby pomóc użytkownikom w zrozumieniu co to jest filtr DPF i w jaki sposób można monitorować jego stan. Powtarzające się problemy u użytkowników z tymi filtrami i w związku z tym powtarzające się pytania łatwiej opisać w krótkim poradniku niż odpowiadać na każde z osobna. Postanowiłem zrobić ten poradnik w formie FAQ

Przede wszystkim podkreślam że nie jestem mechanikiem zawodowym, jednak eksploatuję Diesle z DPF już od dobrych paru lat, miałem z nimi małe i duże przeboje i nigdy nie musiałem ich wycinać. Moje doświadczenie obejmuje zarówno starsze silniki M57/M47 dostosowane do normy Euro 4 jak i nowsze silniki budowane od początku w celu spełnienia norm.

1. Co to w ogóle jest ten DPF i jak to działa?

System filtrowania cząstek stałych jest realizowany w BMW jako uzupełnienie systemu katalitycznego. Zaraz za turbinami znajduje się puszka, w której jest ceramiczna, pokryta platyną siatka mająca za zadanie powstrzymanie cząsteczek sadzy przed wydostaniem się do atmosfery przez wydech.

W miarę zapełniania filtra, zmieniają się jego parametry - temperatura oraz drożność. Komputer za pomocą zainstalowanych czujników monitoruje te parametry.

W momencie kiedy wg komputera filtr jest pełny oraz samochód jest eksploatowany w warunkach pozwalających na wypalenie, inicjowana jest procedura wypalenia polegająca na podniesieniu temperatury spalin powyżej temperatury zapłonu sadzy. Po wypaleniu sadzy w filtrze zostaje część popiołu.

Bardziej szczegółowy opis wg BMW (po angielsku), DDE 7.x (silniki od N47 w górę oraz M57US):

https://www.newtis.info/tisv2/a/en/e90-335d-lim_201003/wiring-functional-info/power-train/diesel-electronics-dde7-us/particulate-filter-system/temperature-sensor-before-particle-filter/Xc0j6eQ

Bardziej szczegółowy opis wg BMW (po angielsku), DDE 6 (silniki od M47 oraz M57):

https://www.newtis.info/tisv2/a/en/e91-320d-tou_200606/wiring-functional-info/power-train/diesel-electronics-dde6/particulate-filter-system/EZjPC6cq

2. Jakie są warunki wypalania DPF?

Przede wszystkim - sprawny technicznie samochód. :) Oznacza to, że nie powinny być zarejestrowane przez komputer silnika aktywne błędy związane z:

-kontrolą dolotu (klapa gasząca, klapki kolektora),

-kontrolą DPF (błędy czujników),

-kontrolą EGR (chłodnica, zawór EGR).

Komputer aktywnie wykorzystuje powyższe elementy w trakcie wypalania, więc niesprawność któregoś z nich może uniemożliwić wypalanie.

Ponadto, konieczna jest temperatura płynu chłodzącego powyżej 75 stopni. Jest to bardzo ważny parametr. W BMW regularnie uszkadzają się termostaty płynu chłodzącego, co przy dobrej sprawności cieplnej silników i otwarciu pełnego obiegu cieczy powoduje temperatury płynu w okolicach 50 stopni C. Poza podwyższonym spalaniem i zużyciem silnika, taka temperatura nie pozwala na wypalanie DPF który bardzo szybko się zapcha. Pamiętajcie, że uszkodzone termostaty najczęściej NIE skutkują błędem w komputerze.

Ponad 1/4 baku paliwa. BMW pisze o stanie powyżej rezerwy, ale komputer przerwie wypalanie na rezerwie więc konieczne jest więcej paliwa. (Innymi słowy jeżeli lejecie co tydzień za 50 zł, to zarżniecie DPF)

Komputer załącza wypalanie w trakcie jednostajnej jazdy z prędkością większą niż 60 km/h.

Podsumowując, aby bezproblemowo wypalić DPF należy najpierw zająć się błędami komponentów silnika oraz sprawdzić czy się odpowiednio nagrzewa. Jeżeli wszystko ogarniemy, DPF sam się wypali przy jeździe z większą prędkością. Dla normalnego wypalania całkowicie wystarczy prędkość 80km/h. Niektórzy zalecają "katowanie" na autostradzie z prędkościami 140 km/h i więcej, ale ja tego nie polecam. Przede wszystkim jeżeli komputer silnika stwierdzi warunki zbyt dużego obciążenia, wyłączy wypalanie aby zwiększyć moc. Po drugie, im szybciej jedziemy, tym mniej czasu dajemy filtrowi na wypalenie, a to czas jest tutaj kluczowy. Dlatego lepsza jest spokojna, jednostajna prędkość.

3. Jak mogę sprawdzić co się dzieje z DPF?

Możliwość podglądu parametrów DPF dają praktycznie wszystkie interfejsy łączące się przez OBD, jednak tylko najlepsze pokażą wszystkie potrzebne informacje. Do diagnostyki amatorskiej najbardziej praktyczna jest aplikacja BTool na telefony komórkowe.

Temat znajduje się tutaj: https://www.bmw-klub.pl/forum/viewtopic.php?f=70&t=326379

Jeżeli nie chcemy tego robić sami, pojawiło się wiele warsztatów specjalizujących się w układach DPF/SCR/GPF. Polecam udać się do specjalisty w okolicy.

4. Jakie parametry można sprawdzić w swoim DPF?

Przede wszystkim - żeby się sugerować tymi wartościami, czujniki muszą być sprawne a ich wskazania zweryfikowane.

Poza błędami komputera oraz temperaturą opisanymi powyżej, interfejsy umożliwiają podgląd:

a. Wartości sadzy - czyli wyrażonej w g wartości zliczonej przez komputer, orientacyjnej ilości sadzy (aktualnego zapełnienia) w filtrze. Wartość ta potrafi się zmieniać bardzo dynamicznie i nie należy się sugerować jej konkretnymi odczytami.

b. Wartość popiołu - czyli wyrażonej w g wartości zliczonej przez komputer orientacyjnej ilości popiołu, czyli ile mamy już w filtrze pozostałości po wypalaniach, której nie da się wypalić. Uwaga, jeżeli kiedykolwiek przebieg filtra był resetowany, ta wartość też jest resetowana. Jest to wartość orientacyjna, choć powyżej ok. 60 gram komputer będzie się domagał zweryfikowania stanu DPF w serwisie.

c. Temperatura spalin - bardzo ważna wartość. Wypalanie aktywne zwiększa temperaturę do ok. 600 stopni i tyle mniej więcej powinno być w trakcie wypalania. Jeżeli jeździmy często pod obciążeniem (szybko), to przy temperaturach 280 stopni-350 stopni komputer może regenerować filtr pasywnie (przedmuchiwać).

Na podstawie wartości temperatury możecie dojść do tego kiedy i jak wypala się filtr.

Tutaj chciałbym zwrócić uwagę na jedną rzecz, pamiętajcie że 600 stopni to ogromna temperatura i zwłaszcza w okresie letnim pod maską w dieslach robi się naprawdę gorąco. Jeżeli jesteście w trakcie wypalania filtra, starajcie się poczekać do końca i schłodzić spaliny do ok. 300 stopni zanim zatrzymacie auto. Inaczej ta ogromna temperatura zostaje pod maską i skraca żywotność wielu komponentów. Komputer włącza wtedy najczęściej wentylator na maksymalne obroty, co też nie jest obojętne dla akumulatora i szczerze to nie zawsze pomaga.

d. Status wypalania (regeneracja aktywna/zaplanowana) - pokazuje kiedy wg komputera filtr jest regenerowany lub zaplanowany do regeneracji

e. Ciśnienie wsteczne - kolejna bardzo ważna wartość. Podawana na podstawie odczytów jednego lub dwóch czujników. Jest to w skrócie informacja, jak wielki opór dla przepływu powietrza stwarza filtr. Im większy, tym wg komputera jest bardziej zapchany.

Co do zasady, wartość nie powinna być poniżej 0 hPa, ale czasem zdarza się -1. w BTool jest dobry test na ciśnienie wsteczne w DPF i jest to najlepszy sposób na sprawdzenie kondycji filtra.

Dopuszczalne wartości ciśnienia wstecznego w trakcie testu:

Jałowy 35 hPa

2000 obr 75 hPa

3000 obr 130 hPa

4000 obr 200 hPa

d. Dystans od ostatniej regeneracji - zliczony dystans od ostatniej regeneracji. Uwaga - potrafi kłamać, zwłaszcza jeżeli była regeneracja pasywna. Generalnie E9X to nie nowe samochody, więc jeżeli filtr regeneruje się co ponad 200km, jest dobrze. Jeżeli jeździcie regularnie po mieście, wg mnie filtr może się regenerować nawet co 150km, ale ważne aby wypalił się do końca.

e. "dystans do wymiany filtra" - wartość zliczana przez komputer, kiedy wg niego będzie konieczna wizyta w serwisie w celu sprawdzenia filtra. Orientacyjna.

5. Czy coś się dzieje z moim filtrem?

Generalnie, filtry z założenia miały być bezobsługowe. Ale pewne błędy konstrukcyjne oraz zaniedbania użytkowników powodują, że ten element może wymagać serwisowania o wiele częściej niż teoretyczne 200 tysięcy kilometrów.

Oznaką problemów z filtrem jest przybywanie oleju w silniku. W silnikach z bagnetem można to łatwo sprawdzić, bez bagnetu jest trudniej. Przybywanie oleju jest spowodowane paliwem spływającym z cylindrów do skrzyni korbowej silnika. Jeżeli przybyło nam ponad pół litra oleju to należy go bezwzględnie wymienić i zdiagnozować DPF oraz układ wtryskowy Diesla!

Najlepszą diagnostyką filtra jest test ciśnień wstecznych. Jeżeli wartości są spoza podanego zakresu, oznacza to że w filtrze nie zostało już wiele miejsca i należy go sprawdzić profesjonalnie.

6. Jak naprawić filtr?

Poza testem ciśnień niewiele można zasugerować. Jeżeli filtr się często wypala, komputer wyrzuca jego błędy, ciśnienia są za duże - polecam udać się do stacji obsługującej filtry. Często diagnostyka w stacjach jest bezpłatna. Po fizycznym wyjęciu filtra stacja powinna sprawdzić go wizualnie, czy nadaje się on do "wyprania". Jeżeli filtr był zadbany, wypranie jest możliwe i filtr może być z powodzeniem eksploatowany dalej.

W zdecydowanej większości przypadków jeżeli jest problem z filtrem można go naprawić. Wymiana na nowy albo sprawny używany też jest możliwa i jest to dość prosty zabieg, choć znalezienie odpowiedniej część może być trudne.

Podkreślam jeszcze raz, że problemy z DPF rzadko kiedy biorą się z samego filtra. Najczęściej wynikają one z mniejszych i większych usterek silnika, które należy wyeliminować w pierwszej kolejności. Często po ich wyeliminowaniu oraz przeprowadzeniu pełnej procedury wypalania, filtr można dalej eksploatować.

Mam nadzieję że te parę słów pomogą użytkownikom, sam postaram się ten wpis aktualizować w miarę zbierania wiedzy.

Bardzo fajnie opisane "abecadło" DPf-a :) , tylko żeby zainteresowali mieli chęci przeczytać je ze zrozumieniem :? .

No i to jest właśnie NAJWIĘKSZY problem........... chęci i czytanie ze zrozumieniem...... :duh:

Czasem odnoszę wrażenie, że ja /my bardziej interesujemy się jakąś awarią, niż sam zainteresowany....

No i szukanie rozwiązań u wujka GOOGLE. Nie wiem jak oni to robią, może wcale tego nie robią, ale po wpisaniu kilku haseł przeważnie wyskakuje podobny temat, często z prawidłową diagnozą.

Przy wymianie czujników trzeba też zdjąć rurkę i ją sprawdzić, może być zniszczona i stąd problemy. Czujniki najlepiej zaadoptować.

Jak są takie odczyty ciśnienia to nie ma szans żeby wypalanie i odczyty popiołu/sadzy były prawidłowe.

Dla chcących powiększyć swoją wiedzę...

Tak więc wiem, to jest Mercedes .... Ale sposób działania i diagnoza pewnie nie różnią się...

Czujniki najlepiej zaadoptować.

 

Możesz coś więcej na ten temat napisać? Jakim programem, opisać procedurę.

Ta opcja jest w ISTA, wyskakuje w przypadku zapisanych błędów czujnika/DPF.

Niestety komputer nie ma błędu na zbyt częste wypalanie. Maksymalne dopuszczalne wartości masz w BTool w trakcie rozpoczynania testu:

Jałowy 35 hPa

2000 obr 75 hPa

3000 obr 130 hPa

4000 obr 200 hPa